Viêm não và Viêm màng não là bệnh gặp khá nhiều ở cả tre nhò và người lớn. Bệnh có thể do Vi rút hay Vi khuẩn gây ra.

Viêm màng não phần chính là do Vi khuẩn gây ra trong đó:

- Neisseria meningitidis: Còn gọi là não mô cầu, gây viêm màng não mủ, nhiễm trùng huyết, tử vong nhanh, tỷ lệ cao, lây truyền mạnh, cần khoanh vùng dập dịch, điều trị tốt nếu phát hiện kịp thời, lây ở mọi tuổi, cả trẻ con người lớn, có người mang vi khuẩn nhưng ko triệu chứng.

- Streptococcus pneumoniae: Còn gọi là phế cầu, đa số viêm màng mủ do loại này, cũng là loại gây viêm phổi, viêm tai mũi họng phế quản nhiều nhất, điều trị tốt  nếu phát hiện sớm, loại có độc tố gây vỏ tử vong nhanh.

- Streptococcus agalactiae, Listeria monocytogenes: là viêm màng não mủ sơ sinh, lây từ người mẹ sang con, điều trị tốt nếu phát hiện được, hiện chưa có XN nhanh cho loại này trên thị trường, nuôi cấy vi sinh ít bắt được do dùng kháng sinh nhiều, và dễ bị nhầm lẫn là vi khuẩn tạp nhiễm.

Viêm não phần chính là do Vi rút gây ra bao gồm:

- HSV-1: Gây viêm não ở trẻ nhỏ, người lớn, tỉ lệ tử vong, tàn tật cao, có thể dùng thuốc điều trị tốt, nếu phát hiện kịp thời

- HSV-2: Gây viêm não ở trẻ sơ sinh (<1 tháng tuổi), điều trị như HSV-1

- VZV: Gây viêm não ở trẻ sơ sinh, viêm não sau thủy đậu, bệnh nhân AIDS, điều trị tương tự 2 loại trên

Tiến triển của Viêm não và Viêm màng não là rất nhanh cần xác định và điều trị càng sớm càng tốt để ngăn ngừa các hậu quả. Tuy nhiên hiện nay các kỹ thuật để chuẩn đoán vẫn chủ yếu dựa vào PCR hay Real-time PCR là chính, thậm chí còn nuôi cấy theo phương pháp truyền thống. Với Real-time PCR chúng ta phải mất đến nữa ngày hoặc thậm trí cả ngày, còn với nuôi cấy thì phải mất ít nhất 24h.

Ngày nay, nhờ Kỹ thuật LAMP phân tử mà việc chuẩn đoán các tác nhân gây bệnh Viêm não hay Viêm màng não rất nhanh chóng chỉ khoảng 30 phút và có thể làm với từng mẫu bệnh nhân. Nên rất thuận tiện cho điều trị kịp thời để ngăn sự tiến triển xấu của bệnh.